Συμεών Πασχαλίδης

Καθηγητής

Γνωστικό αντικείμενο:

Πατρολογία – Αγιολογία

Ερευνητικά ενδιαφέροντα:

  • Θεολογική Γραμματεία από την εποχή του πρώιμου Χριστιανισμού έως την Τουρκοκρατία
  • Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Αγιολογία
  • Κριτική έκδοση αγιολογικών και υμνογραφικών κειμένων
  • Αγιολογικές παραδόσεις και Μοναχισμός στη Θεσσαλονίκη
  • Ιστορία και παραδόσεις του Μοναχισμού στο Άγιον Όρος
  • Χειρόγραφη παράδοση και έκδοση αγιολογικών και υμνογραφικών κειμένων για τον άγιο Δημήτριο και τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά

Ερευνητικά Προγράμματα (κατ᾽ επιλογήν):

1990-2000: Τα Μοναστήρια της Μακεδονίας, Οι Άγιοι της Μακεδονίας, Οι Άγιοι και τα Μοναστήρια της Θράκης (Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών ΑΠΘ)

2005-2008: Αγιολογία Ύστερης Βυζαντινής Περιόδου (1204-1453) (Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών ΕΙΕ)

2008-2009: Η ανάδειξη της κοινής ευρωπαϊκής πολιτιστικής παραδόσεως μέσω της ελληνικής, της λατινικής γλώσσας και των σλαβικών πηγών, της θεολογίας, της τέχνης, της μουσικής, των κοινωνικοοικονομικών και ιστορικών επαφών επί τη βάσει της Γραμματείας του αγίου Δημητρίου (Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΠΘ)

2018-2019: Τεκμηρίωση Αθωνικών Χειρογράφων (Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΠΘ)

Δημοσιεύσεις (κατ᾽ επιλογήν):

Νικήτας Δαβίδ Παφλαγών· το πρόσωπο και το έργο του. Συμβολή στην προσωπογραφία και την αγιολογική γραμματεία της προμεταφραστικής περιόδου, [Βυζαντινά Κείμενα και Μελέται 28], Θεσσαλονίκη 1999.

Το υμναγιολογικό έργο των Κολλυβάδων. Συμβολή στη μελέτη της αγιολογικής γραμματείας κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, Θεσσαλονίκη 2007.

Η αυτόγραφη Νεομαρτυρολογική Συλλογή του μοναχού Καισαρίου Δαπόντε (1713-1784), [Νεομαρτυρολογικά Σύμμεικτα 1], Θεσσαλονίκη 2012.

Κατάλογοι των Αγιολογικών Χειρογράφων των Βιβλιοθηκών του Αγίου Όρους. τ. Ι: Μονή Παντοκράτορος, [Κατάλογοι Ελληνικών Χειρογράφων Αγίου Όρους 3], Θεσσαλονίκη 2021 (σε συνεργασία με τον Δημοσθένη Κακλαμάνο).

«Ο ανέκδοτος Λόγος του Νικήτα Στηθάτου κατά Αγιοκατηγόρων και η αμφισβήτηση της αγιότητας στο Βυζάντιο», E. Κουντούρα Γαλάκη (επιμ.) Oι ήρωες της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Οι Νέοι Άγιοι, 8ος -16ος αιώνας, [Διεθνή Συμπόσια 15], Αθήνα 2004, σ. 493-518.

«O ιδεώδης Aυτοκράτορας. Ο Mέγας Kωνσταντίνος στη μεσοβυζαντινή αγιολογική γραμματεία και πολιτική ιδεολογία», Niš i Bizantija/Niš & Byzantium. Symposium V (Niš, 3-5 June 2006), [Zbornik Radova V], Niš 2007, σ. 39-50.

«Το Εγκώμιο στον όσιο Φώτιο τον Θεσσαλό (BHG 1545). Ένα ακόμη έργο του Ευσταθίου Θεσσαλονίκης;», Βυζαντινά 28 (2008) 529-547.

«The Hagiography of the Eleventh and Twelfth Centuries», St. Efthymiadis (έκδ.), The Ashgate Research Companion to Byzantine Hagiography, τ. I: Periods and Places, Farnham 2011, σ. 143-171.

«Όψεις της αγιορειτικής ιστορίας και πνευματικότητας κατά τον 15ο και 16ο αιώνα», ΣΤ´ Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο: Το Άγιον Όρος στον 15ο και 16ο αιώνα. Πρακτικά Συνεδρίου, Θεσσαλονίκη 2012, σ. 225-237.

«Παρατηρήσεις στις Μεταφράσεις των βυζαντινών αγιολογικών κειμένων», Βυζαντινά 33 (2013-2014) 373-380.

«Concilium Constantinopolitanum 1484», A. Melloni, The Great Councils of the Orthodox Churches From Constantinople 861 to Moscow 2000, [Corpus Christianorum Conciliorum Oecumenicorum Generaliumque Decreta (COGD IV.1)], Turnhout 2016, p. 220-228.

«Un mode de relation entre Rome et Constantinople: La vénération commune des saints», Revue des sciences religieuses 89/4 (2015) 461-479.

«Autour de l’histoire d’une collection ascétique: la Philocalie, les circonstances de son édition et sa tradition manuscrite», A. Rigo (επιμ.), Da Teognosto alla Filocalia. XIII-XVIII sec. Testi e autori, Bari 2016, σ. 199-223.